Spring naar het artikel

Dioxine vrijgekomen na brand afvalverwerker AVR

Vertalen

Gebruik Google om deze website te vertalen. Wij nemen geen verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de vertaling.

26 september 2023 | laatste update: 6 oktober 2023

Donderdagnacht (21 sept) was er een grote brand bij afvalverwerker AVR in Rotterdam. Daarbij zijn in de omgeving dioxines neergekomen. Deze zijn vooral terecht gekomen in het gebied tussen Vlaardingen, Maassluis en Maasland. Door de Milieu Ongevallendienst van het RIVM is direct onderzoek gestart naar de aanwezigheid van dioxine in dit gebied.

Resultaten

De tussentijdse resultaten van de eerste metingen zijn inmiddels bekend. Hierbij is duidelijk geworden dat de limieten voor dioxines op grasland in het gebied tussen Vlaardingen, Maasland en Maassluis  worden overschreden. 

De resultaten verdelen het effectgebied in twee delen (zie kaart): 

  1. In het gebied binnen de rode lijn is de hoeveelheid dioxines boven de norm. Het gaat hier om het landelijk gebied tussen Maassluis, Maasland en Vlaardingen.

  1. In het gebied buiten de rode  is de hoeveelheid dioxines onder de norm. 

Om ervoor te zorgen dat deze schadelijke stof niet tot gezondheidsschade leidt, zijn aan veehouders en inwoners een aantal adviezen gegeven. De afgelopen dagen zijn er gesprekken geweest met diverse experts om o.a. uit te zoeken welke aanvullende adviezen nodig zijn om de publieke gezondheid te beschermen.     

De adviezen zijn; 

Veehouders 

  • Het gras maaien. Het afgemaaide gras kan niet worden gebruikt als voer en moet als gewoon bedrijfsafval worden afgevoerd. 

  • Veehouders in dit gebied worden dringend verzocht om grazend vee binnen te houden totdat het gras is gemaaid. 

  • Zolang de koeien het besmette gras eten, bestaat de kans dat de geproduceerde melk te hoge waarden dioxines bevat en niet voor consumptie geschikt is. 

  • De veehouders met melkgevende dieren die de melk leveren aan een zuivelverwerker volgen de instructies van hun zuivelverwerker die bij huisverkoop geldt. 

Houders (hobby)kippen 

  • Houders van (hobby)kippen in dit gebied worden dringend verzocht hun kippen binnen te houden totdat de grond in de ren en rond het hok van een laag schone grond of zand is voorzien. Het aanbrengen van tegels kan ook een oplossing zijn. 

  • Daarnaast adviseren we om de kippen te voeren vanuit een bak en het voer dus niet uit te strooien op de grond. Dat geldt ook voor het bijvoeren met groentes. 

  • Eet en verkoop geen eieren totdat de bovenstaande adviezen zijn opgevolgd. 

  • Eieren gelegd op vrijdag tot twee dagen na het opvolgen van de adviezen moeten worden weggegooid. 

Bewoners 

  • Groente en fruit uit eigen tuin kunnen, na goed wassen en schillen, worden gegeten. 

  • Tuinmeubels, speeltoestellen, auto’s, kozijnen, e.d. kunnen worden schoongemaakt met sop. 

  • Na buiten spelen/werken: handen wassen met water en zeep. 

  • Heb je de afgelopen week wel eieren en ongewassen groente/fruit uit eigen tuin gegeten? Dan geeft dit geen verhoogd risico. Het gezondheidsrisico gaat vooral om de inname over langere termijn. Alleen bij grote hoeveelheden kan dioxine schadelijk zijn. Daar is nu geen sprake van. Het gaat om licht verhoogde waarden. 

  • Maak je je zorgen over het gras in uw tuin? Je mag het maaien en in de grijze bak gooien. 

Bij deze brand zijn dioxines vrijgekomen. In zichtbare roetresten van een brand kunnen ook PAK’s (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) zitten. Bij een korte, eenmalige blootstelling zoals hier bij een brand, is de kans op gezondheidseffecten verwaarloosbaar klein. Alleen bij een langdurige blootstelling (levenslang, dagelijks) vormen PAK’s een gezondheidsrisico.  

Er worden metingen uitgevoerd. Met de resultaten van die metingen wordt het effectgebied verdeeld in drie delen:

1. In het gebied binnen de rode lijn is de hoeveelheid dioxine boven de norm.

2. In het gebied buiten de gele en rode lijn is de hoeveelheid dioxine onder de norm.

3. In het gebied binnen de gele lijn is de hoeveelheid dioxine nog niet bekend.

U kunt op dit kaartje zien in welk gebied uw woning of bedrijf (deels) valt.

Nee, dan gelden er geen afwijkende adviezen. De veehouders hoeven het vee niet binnen te houden, eieren van hobbykippen kunnen gegeten worden en groente en fruit uit eigen tuin kan normaal gegeten worden.

Dioxines is een verzamelnaam voor een paar honderd verschillende stoffen, waarvan er zeventien van belang zijn. Dioxines ontstaan onder meer door verbranding uit (bos)branden, vulkanen, afvalverbranding en wegverkeer. De laatste 25 jaar is de uitstoot van dioxines sterk aan banden gelegd, maar in zeer kleine hoeveelheden komen dioxines in heel Nederland voor. 

 

Dioxines ontstaan als ongewenst bijproduct tijdens verbranding. Bijvoorbeeld bij (bos)branden, vulkanen en afvalverbranding.   

Langdurige inname van dioxines kan zorgen voor een slechter werkend afweersysteem, een verminderde vruchtbaarheid en kanker. De inname van dioxines is niet te voorkomen, omdat het overal voorkomt. Wel is vastgelegd hoeveel dioxines er maximaal in voedingsmiddelen en diervoeder mag voorkomen. Op dit moment zijn er geen aanwijzingen dat het huidige Nederlandse voedingspatroon leidt tot het ophopen van risicovolle hoeveelheden in het lichaam. 

Dioxines hopen zich op in het vetweefsel van dieren. Mensen krijgen dioxines voornamelijk binnen door het eten van dierlijke vetten, vlees, ei, melk en (vette) vis. Bij voeding uit de winkels controleert de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) of de normen niet worden overschreden. Dioxines worden niet via de huid en slechts zeer beperkt via de ademhaling opgenomen. 

Nee, je hoeft niet binnen te blijven.   

Dioxines worden niet door de huid opgenomen. Ook worden dioxines zeer beperkt via de ademhaling opgenomen. Het is wel mogelijk dat (kleine) kinderen zichtbare brandresten of roetdeeltjes aanraken en vervolgens via hand-mond contact dioxines binnenkrijgen. Daarom is het is belangrijk om de zichtbare brandresten op te ruimen en zichtbare roetdeeltjes op bijvoorbeeld speeltoestellen schoon te maken met warm water en zeep. Na het buiten spelen/werken is het advies de handen te wassen met water en zeep. Er is in zo’n geval een kortdurende blootstelling geweest en dit geeft dus geen verhoogd risico op gezondheidseffecten. Door de zichtbare brandresten op te ruimen voorkom je langdurige blootstelling.

Om te zorgen dat vee niet blootgesteld wordt aan dioxines, is het advies om de dieren voorlopig in de stal te zetten of in de hokken binnen te plaatsen.  

Voorkom dat je huisdier roetdeeltjes of brandresten op eet. Brokstukken kun je met handschoenen oppakken en weggooien bij het restafval. Zichtbare roetdeeltjes kunnen worden verwijderd met warm water en zeep.  

Het gezondheidsrisico van dioxines gaat vooral om inname over de langere termijn. In dit geval gaat het om een kortdurende blootstelling. Dat geeft geen verhoogd risico op gezondheidseffecten.

Valt uw woning of bedrijf (deels) in het gebied waar de hoeveelheid dioxine boven de norm is? Dan is het advies groente en fruit uit eigen tuin goed te wassen of schillen. Eet geen gewassen met zichtbare verbrandingsresten die niet te verwijderen zijn.

Valt uw woning of bedrijf (deels) in het gebied waar de hoeveelheid dioxine boven de norm is? Dan is het advies om de kippen binnen te houden totdat de grond in de ren en rond het hok van een laag schone grond of zand is voorzien. Het aanbrengen van tegels kan ook een oplossing zijn. Voer de kippen vanuit een bak en strooi het voer niet uit op de grond.  Eet en verkoop geen eieren totdat bovenstaande adviezen zijn opgevolgd. Eieren gelegd op vrijdag tot twee dagen na het opvolgen van de adviezen moeten worden weggegooid.

Voor vragen over voedselveiligheid en of je producten nog voor verkoop geschikt zijn, neem contact op met de NVWA of (voor melk) de NZO. Producten die niet voor consumptie zijn bedoeld, zoals wol, kunnen gewoon worden verkocht.

Gemaaid gras kan niet dienen als veevoeder. Dit moet worden afgevoerd als regulier (bedrijfs-)afval. Heeft u hier vragen over, neem dan contact op met uw afvalinzamelaar.

Dioxines kunnen in (vette) vis terecht komen. Wanneer je zelf gevangen vis eet, word blootgesteld aan dioxines. Het voedingscentrum raadt überhaupt het regelmatig eten van zelf gevangen zoetwater vis uit Nederlandse wateren af, zoals paling, baars en forel. Meer informatie hierover vindt u hier: Kan ik veilig zelfgevangen vis eten? | Voedingscentrum. 

Zwemmen in niet officieel zwemwater wordt altijd afgeraden. In het gebied is uitsluitend de Krabbeplas Oostzijde in Vlaardingen aangewezen als officieel zwemwater. Echter geldt hier sinds 14 september een negatief zwemadvies vanwege blauwalgen (Vind een zwemplek | Zwemwater.nl). Mocht je gezwommen hebben in het gebied en water binnengekregen hebben, is dit een kortdurende blootstelling geweest, en geeft dus geen verhoogd risico op gezondheidseffecten. 

Verwijder de roetneerslag met een warm water en zeep. Zijn de zichtbare roetresten weg, dan is er ook geen gezondheidsrisico meer. Bij zichtbare roetvervuiling in de zandbak kan je de toplaag van het zand verwijderen en vervangen door schoon zand.  

In het gebied kunnen roetdeeltjes en verbrandingsresten neerkomen. Daarbij gelden de volgende adviezen:  

  • Zichtbare brokstukken kan je met handschoenen oppakken en weggooien bij het restafval 
  • Zichtbare roetdeeltjes op auto’s, tuinmeubilair, speeltoestellen etc. kunnen worden verwijderd met warm water en zeep. 
  • Heb je roetdeeltjes aangeraakt? Was dan je handen met water en zeep.  

Het is altijd raadzaam zo min mogelijk rook in te ademen. Rook is altijd giftig. Maar als het een keer toch gebeurt, blijft dit meestal zonder ernstige gevolgen op langere termijn. De gezondheidseffecten van rook hangen vooral af van de hoeveelheid rook die je binnenkrijgt, de duur en de frequentie van de blootstelling. Heb je na het inademen van rook blijvend last van de luchtwegen, een geïrriteerde keel, prikkeling van de ogen of hoofdpijnklachten, dan kan je voor de zekerheid contact opnemen met je huisarts. 

Neem voor de financiële afhandeling van je schade, via je eigen verzekeringsmaatschappij,contact op met de veroorzaker van de schade.

 

Heb je zorgen of vragen die niet over dioxines en je gezondheid gaan? Stel deze aan je gemeente. 

Heb je een vraag over dioxines en je gezondheid? Dan kan je terecht bij het team Gezondheid en Milieu van de GGD Rotterdam-Rijnmond Stuur je vraag naar gmggd@rotterdam.nl of bel naar 010-433 98 94. (op werkdagen tussen 08.30 uur en 16.30 uur bereikbaar).