Spring naar het artikel

Tekenencefalitis (TBE)

Vertalen

Gebruik Google om deze website te vertalen. Wij nemen geen verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de vertaling.

Tekenencefalitis (TBE) is een ontsteking van de hersenen. Een virus veroorzaakt deze ontsteking. Besmette teken brengen het virus over.

Wat is het?

Tekenencefalitis (TBE) is een hersen(vlies)ontsteking, veroorzaakt door een virus. Teken die het virus hebben, brengen dit over. Het TBE-virus komt voor in delen van Europa, bijvoorbeeld in Duitsland en Oostenrijk. Maar ook in Rusland en sommige gebieden in Centraal-Azië. In Nederland is het virus alleen gevonden in teken op de Sallandse Heuvelrug en de Utrechtse Heuvelrug. Sinds 2016 kregen ook een paar mensen voor het eerst TBE in Nederland. Het RIVM onderzoekt wat de situatie nu precies is. Dat doet het samen met andere organisaties.

Hoe kun je het krijgen?

Je kunt tekenencefalitis krijgen door een beet van een teek die dit virus heeft. Ook als de teek maar kort in de huid zit. Schapen, geiten en koeien krijgen het virus ook door een tekenbeet. Deze dieren verspreiden het virus dan via de melk. Drinken mensen deze besmette rauwe melk, dan kunnen ze heel soms ook besmet raken.

Wat merk je ervan?

De meeste mensen met tekenencefalitis hebben geen klachten. Krijgt iemand wel klachten, dan verloopt de ziekte vaak in twee fasen. Zeven tot 14 dagen na de tekenbeet is de eerste fase. Mensen voelen zich ziek en krijgen last van koorts, vermoeidheid en hoofdpijn. Deze fase duurt meestal 2 tot 7 dagen. Hierna volgt een periode van ongeveer een week zonder klachten. 

Daarna volgt de tweede fase van de ziekte. Mensen krijgen ernstige hoofdpijn, koorts en hersen(vlies)ontsteking. Dan is ziekenhuisopname nodig. Een deel van deze patiënten houdt neurologische restverschijnselen. Ongeveer 1 à 2 procent van de patiënten met een hersen(vlies)ontsteking overlijdt. Er zijn geen medicijnen tegen tekenencefalitis.

 

Hoe kun je besmetting van het virus voorkomen?

Je krijgt het virus al snel na de beet. Het zo snel mogelijk verwijderen van een teek maakt de kans op infectie dus kleiner. Toch kan een snelle verwijdering deze ziekte niet altijd voorkomen. Maar het maakt de kans op het krijgen van ziekten die teken soms doorgeven, zoals de ziekte van Lyme. 

Je kunt tekenbeten voorkomen door beschermende kleding te dragen. En door een onbedekte huid in te smeren met een middel waarin DEET zit. Was je een tijdje buiten in de natuur? Controleer jezelf of je kinderen dan op tekenbeten. En drink alleen gepasteuriseerde melk.

De belangrijkste maatregel tegen tekenencefalitis is het voorkomen van tekenbeten:

  • Blijf bij wandelingen op de paden.
  • Blijf weg van hoog gras en struikgewas.
  • Draag bedekkende kleding, zoals lange mouwen en een lange broek. Stop je broekspijpen in je sokken en draag dichte schoenen.

Krijg je klachten zoals een groter wordende vlek of ring op de beetplek? Of koorts en erge hoofdpijn in de dagen na een tekenbeet? Neem dan contact op met je huisarts. Deze klachten kunnen betekenen dat je ziekte van Lyme hebt, of tekenencefalitis.

Er is een vaccin dat voor 95 procent bescherming biedt. Nu is er geen reden om in Nederland te vaccineren. Maar ben je lange tijd buiten Nederland, in gebieden waar tekenencefalitis veel voorkomt? Dan kun je wel een prik tegen tekenencefalitis halen. Dit raden we aan voor sommige delen van Europa, zoals Duitsland en Oostenrijk.

Meer informatie

Op de website van het RIVM vind je meer informatie over het risico van TBE in Nederland.
Op de website van de Landelijke Coördinatie Reizigersadvisering staan de landen/gebieden waarvoor we vaccinatie aanraden. Via vaccinatie op maat kun je een afspraak maken om op eigen kosten de vaccinatie te halen.